bilmece

a. 1. Bir şeyin adını anmadan niteliklerini üstü kapalı söyleyerek o şeyin ne olduğunu bulmayı dinleyene veya okuyana bırakan oyun, muamma: “Karşılıklı bilmece sormaya dayanan seyirlik oyunlar da vardır.” -M. And. 2. mec. Bilinmeyen şey, muamma: “Basit cümleleri bile anlamak güç olurken istihza bir bilmeceye döner.” -A. Ş. Hisar.

Toplantılarda, bireylerin bir eğitim, öğretim, eğlence ve ussal gelişim aracı olarak, geleneksel yöntemler uyarınca, birbirlerine sorarak yanıt istedikleri nesne, canlı ya da doğaüstü varlıklarla ilgili evrensel soru tipine verilen ad. (Uzun bir evrimin izlerini taşıyan bilmecelerin temeli çözümlenebilir bir yapıya dayanmaktadır. Bu nedenle bilmecelerde sorular; betimsel bir düzey içinde abartılarak, tersine çevrilerek, değiştirilerek açıklanmaktadır.) bk. Oedipus bilmecesi, kutsal kitap bilmecesi, yapma bilmece, koşuklu bilmece, gerçek bilmece.

Kapalı bir şekilde söylenerek ve ondan ne kastedildiği sorularak yapılan söz oyunu.

1. Adları, kavramları, değişik söyleyişler, anlatışlar içinde gizleyen, divan çağı söz oyunu. Ör. IV. Murat'ın bilmecesi / Bir kal'a-ı muallaka içinde oldu derya / Ol kal'anın içinde bir balık eylemiş ca / Tutar ağzında balık bir gevher-i yegane / Durdukta gevher anda balığı eyler ifna / Attı (Murat) bu nazmı meydan-ı şairana / Her kim dilerse mansıp fethede buna rana. / Çözümü şöyle olmuş; (Kandil) kal'a şahım (rugan) içinde derya / Balık (fitil) oluptur içinde eylemiş ca / Oldu (alev) ağızda bir gevher-i yegane / Durup yanında her şep balığı eyler ifna / Va'd eylemişsin ey şah kâşiflere inayet / Çavuşluk ve zeamet ister (CİHADİ) saha / 2. Ortak halk yazını türlerinden biri olup, bir nesnenin adını anmadan niteliklerini üstü kapalı söyleyerek o nesnenin ne olduğunu, dinleyene bırakan bir söz dizini; küçük ve hafif muamma (uyaklı ve düzyazı biçimleri vardır). Ör. / Bir tas yoğurdum var; yarısı ak yarısı kara. (Göz) / Sarı tavuk dalda yatar, dal kırılır yerde yatar. (Ayva)

Diyarbakır ili, Çınar ilçesi, merkez bucağına bağlı bir yerleşim birimi.

Samsun ili, merkez ilçesi, merkez bucağına bağlı bir yerleşim birimi.

bilmece için benzer kelimeler

bilmece, 7 karakter ile yazılır. Ayrıca, b harfi ile başlar, e harfi ile biter. Tüm karakter dağılımı ise, 'b', 'i', 'l', 'm', 'e', 'c', 'e', şeklindedir.
bilmece kelimesinin tersten yazılışı ecemlib diziliminde gösterilir.