ünlem

a. db. 1. Türlü duyguları anlatan veya bir doğa sesini yansıtan kelime, nida: Ah! oh! şak, çat vb. 2. Ünlem işareti.

Kendi başına bir cümle değerinde olup konuşanın duygularını canlı ve kısa bir şekilde anlatmağa yarayan kelime: Oh!. Ah! Eyvah! gibi.

Bir duyguyu, bir düşünceyi anlatan veya bir tabiat sesini yansıtan sözcük: Ah!, oh!, vah vah!, tangur tungur!, mırıl mırıl!, şakır fakır vb.

Konuşanın korku, sevinç, acıma, şaşkınlık gibi her türlü duygu ve heyecanını etkili ve kısa bir biçimde anlatmaya, seslenmeye, çağırmaya yarayan ve kısmen bağımlı kelimeler sınıfına giren kelime veya kelimeler: a!, e!, ah!, ay!, ey!, ya!, hah!, o!, vah!, eh!, hay hay!, vay!, of!, uf!, pöh!, aman!, haydi!, bravo!, hişt!, yazık!, hop!, hoppala!, yo!, ayol!, yuh!, yahu!, hu!, be!, sakın!, Allah!, Tanrım!, Yarabbi!, vb. — Bana blöf yok dedik, a doktor! (T. Buğra, Yarın Diye Bir şey Yoktur, s. 148). — Ah bu sarhoşluk(...) bu romantizmin büyülteci (T. Buğra, Yalnızlar, s. 69). Ah bin kulağım olsaydı da bin şaheserin lezzetini birden tatsaydım (Y. K. Karaosmanoğlu, Erenlerin Bağından, s. 17). Ey şair, çünkü senden sonra çok şeyler oldu (Y. K. Karaosmanoğlu, göst. e., s. 33). Biraz düşündükten sonra bağırdı:- Hah! dedi. Bak meselâ, o tabanca vak’ası... (P. Safa, Biz İnsanlar, s. 53): || — Filan köşkü sekiz bin liraya satmışlar... || — Vah vah... Haber alaydım, parasını verir, alırdım... (R. N. Güntekin, Kızılcık Dalları, s. 179). Hay hay! yarın sana uğrarım. Oh canıma değsin! Kardeşim hemen kucağından kapıyorlarmış gibi ona sımsıkı sarılarak: || — Aaa!.. Ben İsmail’den ayrılmam... İstemem... Seninle gideceğim, diye isyan etti (R. N. Güntekin, göst.e., s.20) Behey Mübarek adam, gece yarıları denizin dibinde ne arıyordun? (R. H. Karay, Memleket Hikâyeleri: Şaka, s.70). Saniye şarkı söylerken yakalandığı vakit gözleri dolarak: || — Of! İçimin acısından ne haltedeceğimi kendim de bilmiyorum, diyordu (R. N. Güntekin, Kızılcık Dalları, s. 125). Ben sekiz senedir buradayım! dedi. Haydi eve gidelim, bir kahve içelim (A. H. Tanpınar, Yaz yağmuru: Teslim, s. 95) vb. || Ünlemler kendi içinde A. içe dönük ünlemler, B. dışa dönek ünlemler, C. ses yansımalı ünlemler olmak üzere üç ana gruba ayrılır Bunlara bk.

Azerbaycan Türkçesi: nida; Türkmen Türkçesi: ümlük; Gagauz Türkçesi: duygucular; Özbek Türkçesi: undóv;Uygur Türkçesi: (B.Uyg.) imliq söz ~ (D.Uyg.) ündäş söz; Tatar Türkçesi: ımlık ~ ılımlık süz;Başkurt Türkçesi: ımlıq; Kırık: *hislik-çakırıw söz ~ ünlük; Krç.-Malk.: mejdometiye;Nogay Türkçesi: ün söz; Kazak Türkçesi: odagay; Kırgız Türkçesi: sırdık söz; Alt: kıygılu; Hakas Türkçesi: hıygılas;Tuva Türkçesi: algı sözü; Rusça: mejdometiye

Birden uyanan gür coşkuların etkisiyle ağızdan çıkıveren sözcükler, söz öbekleri. Yerinde kullanılınca sanat olur: Eyvah melek de mahvoldurmuş! (A. Hamit Tarhan, Eşber). Ey bu topraklar için toprağa düşmüş asker! (Mehmet Akif Ersoy)

Cinsiyet: Erkek 1. Ses, seda.2. Çağrı.

ünlem için benzer kelimeler

ünlem, 5 karakter ile yazılır. Ayrıca, ü harfi ile başlar, m harfi ile biter. Tüm karakter dağılımı ise, 'ü', 'n', 'l', 'e', 'm', şeklindedir.
ünlem kelimesinin tersten yazılışı melnü diziliminde gösterilir.