büyük ünlü uyumu

a. db. Türkçe bir kelimenin ilk hecesinde kalın bir ünlü “a, ı, o, u” varsa ondan sonra gelen bütün hecelerin kalın ünlülerle, ince bir ünlü “e, i, ö, ü” varsa sonraki hecelerin de ince ünlülerle sürüp gitmesi kuralı, büyük sesli uyumu: Çocuklaşmak, denizcilik gibi.

(Derleme.. büyük ünlü kuralı, dil benzeşmesi kuralı, dil uyumu kanunu, büyükses uyumu, ince-kalın vokal uyumu, büyük ahenk kanunu, büyük vokal ahengi, büyük sesli uyumu) Türkçe bir sözcüğün ilk hecesinde, kalın bir ünlü varsa, ondan sonra gelen bütün hecelerin kalın ünlülerle, ince bir ünlü varsa sonraki hecelerin de ince ünlülerle sürüp gitmesi kuralı: Evlerden (ev-ler-den) , gözlerin (göz-ler-in) , atlardan (at-lar-dan) , otların (ot-lar-ın) , güvercinlik (güvercin-lik) , bıldırcınların (bıldırcın-lar-ın) vb.

Yalın veya eklerle uzatılmış olan Türkçe veya Türkçeleşmiş bazı alıntı sözlerde, ilk hecede bulunan ünlünün taşıdığı kalınlık-incelik niteliğinin ondan sonraki hecelerde de yer alması kuralı: anlaşmak, ayaklarından, yağmurun, korunmak, olgunluk, uğultu, düşüncesini, yüzüme, küçümsemesinin, incelik, yenilik, yöneliş, inilti vb. Alıntı sözlerde: duvar (<Far. dîvâr), kalıp (<Ar. kaalıb), surat (<Ar. sûret), ıslah (<Ar. islâh) vb. bk. ünlü uyumu.

bk. kalınlık incelik uyumu

büyük ünlü uyumu için benzer kelimeler

büyük ünlü uyumu, 16 karakter ile yazılır. Ayrıca, b harfi ile başlar, u harfi ile biter. Tüm karakter dağılımı ise, 'b', 'ü', 'y', 'ü', 'k', ' ', 'ü', 'n', 'l', 'ü', ' ', 'u', 'y', 'u', 'm', 'u', şeklindedir.
büyük ünlü uyumu kelimesinin tersten yazılışı umuyu ülnü küyüb diziliminde gösterilir.