nedensellik
a. fel. Nedensel olma durumu, illiyet.
nedensellik İng. causality
nedensellik İng. causality
-> Nedenle -> etki arasındaki bağlantı. Nedensellik yasası: Her olayın bir nedeni olduğunu dile getiren yasa. Nedensellik ilkesi: Nedenle etki arasındaki bağlantının zorunluluğunu dile getiren ilke. Formülü: Her etkinin zorunlu olarak bir nedeni vardır. Nedensellik ilkesi ve nedensellik yasası türlü biçimlerde temellendirilmiş ve açıklanmıştır: İlkin Demokritos olayların nedensel bağlantısının sözünü etmiştir. Aristoteles "ortaya çıkan her şeyin, bir şey yoluyla bir şeyden, belli bir şey olarak ortaya çıktığını" söyler. Doğa bilimlerinin gelişmesiyle nedensellik açıklık kazanmıştır (Bacon, Galilei, Kepler vb.). Hume, nedensellik kavramını eleştirerek, nedenselliğe inanmanın çağırışımlara ve alışkanlıklara dayandığını öne sürmüştür. Kant nedenselliği, düşünmemizin önsel biçimi olan -> kategorilerden biri olarak belirler; Kant'a göre nedensellik bilgi için zorunlu olan bir kavramdır, deneyden gelmez, ama yalnızca duyulur dünyada (görüngüler dünyasında) geçerlidir. Mill, Spencer vb. nedenselliğin yalnızca deneyden geldiğini ve tümevarım yoluyla kazanıldığını öne sürerler. Yeni fizikçiler nedensellik ilkesinin uygulanmasının sınırsızlığına karşıdırlar; onlara göre nedensellikten bir varsayım olarak, bir araştırma ilkesi -> bulgusal ilke olarak, olasılık kuralı olarak yararlanılabilir. Özdekçiler nedenselliğin yalnızca doğada değil, yaşam olaylarında, ruhsal yaşamda ve tarihte de (toplumsal, ekonomik nedensellik) geçerli olduğunu savunurlar.
nedensellik İng. causality
Olaylarla bu olayları oluşturan nedenler arasındaki bağıntı.
nedensellik
illiyyet. ~ bağı: illiyyet râbıtası.
nedensellik İng. causality
Her olgunun bir nedeni bulunduğunu, hiç bir şeyin nedensiz olamayacağını, aynı koşullar altında aynı nedenin aynı sonucu doğuracağını dile getiren ilke.
nedensellik için benzer kelimeler
nedensellik, 11 karakter ile yazılır. Ayrıca,
n harfi ile başlar, k harfi ile biter. Tüm karakter dağılımı ise,
'n', 'e', 'd', 'e', 'n', 's', 'e', 'l', 'l', 'i', 'k', şeklindedir.
nedensellik kelimesinin tersten yazılışı killesneden diziliminde gösterilir.