dil bilimi

a. Dillerin yapısını, gelişmesini, dünyada yayılmasını ve aralarındaki ilişkileri ses, biçim, anlam ve cümle bilgisi bakımından genel veya karşılaştırmalı olarak inceleyen bilim, lisaniyat, lengüistik, filoloji.

Sosyal bir kurum olan dilin genel ve özel niteliklerini ve dil olaylarını inceleyen; dillerin doğuşlarını, zaman içindeki gelişmelerini, yeryüzündeki yayılışlarını ve aralarındaki ilişkileri araştıran ve niteliği bakımından diğer birtakım bilim dalları ile de yakın ilişkileri bulunan bilim dalı. Günümüzde dilbilimi terimi, dili yeryüzündeki ortak nitelikleri ve bütün belirtileri ile ele alan genel dilbilimi (Almanca Allgemeinesprachwissemschaft; Fr. linguistique génerale; İng. general linguistics)’nin yerini almış durumdadır. Sesbilimi (fonetik, phonetik), biçimsel sesbilimi (Morphonologie, morpho, phonemics), şekil bilgisi (morphologie, morphology), cümle bilgisi (syntax), anlam bilgisi (Budeutungslehre, semantik, semantics), kelime bilimi (wortkunde, lexicologie, lexicology), ad bilimi (Namenkunde, onomastique, onomastic), lehçe bilimi (dialektologie, dialectology) dil biliminin başlıca dallarıdır. Dil biliminin, dil olaylarını tasvirî olarak inceleyen dalı tasvirî dil bilimi (deskriptive Sprachwissenschaft, linguistique deskriptive; deskriptive linguistics); dil olaylarının değişme ve gelişme seyrine bakmadan belirli bir zaman süresi içinde inceleyen dalı eş zamanlı (synckronisch, synchronique, synchronic, static) dil bilimi, dil olaylarını tarihî gelişme ve değişme süreci içinde inceleyen dalı da art zamanlı (diachronique, diachronic) dil bilimi diye adlandırılır. bk. art zamanlı yöntem, eş zamanlı yöntem.

Azerbaycan Türkçesi: umumi dilçilik; Türkmen Türkçesi: umumi dil bilimi; Gagauz Türkçesi: genel dilbilimi; Özbek Türkçesi: umumiy tilşunöslik; Uygur Türkçesi: (B.Uyg.) umumiy tilşunasliq ~(D.Uyg.) omumiy tilşunasliq; Tatar Türkçesi: ğomumi tel beleme; Başkurt Türkçesi: döyöm telbeleme; Kmk: *umumi til ilmusu; Krç.-Malk.: til bilim ilmu; Nogay Türkçesi: tîl bîlîmî;Kazak Türkçesi: jalpı til bilimi; Kırgız Türkçesi: calpı til ilimi; Alt: tekşi til bilimi; Hakas Türkçesi: tîldeňertiksî ügredîg; Tuva Türkçesi: niiti tıl ertemi; Rusça: obşçeye yazıkoznaniye

dil bilimi için benzer kelimeler

dil bilimi, 10 karakter ile yazılır. Ayrıca, d harfi ile başlar, i harfi ile biter. Tüm karakter dağılımı ise, 'd', 'i', 'l', ' ', 'b', 'i', 'l', 'i', 'm', 'i', şeklindedir.
dil bilimi kelimesinin tersten yazılışı imilib lid diziliminde gösterilir.